27 حوت روز “ملی خبرنگار” در حالی فرارسیده است که گزارشات متعددی نسبت به محدودیت‌ها بر خبرنگاران و رسانه‌ها منتشر شده و به صورت کلی وضعیت رسانه‌ها رو به وخامت می‌باشد.
حکومت پیشین افغانسان 27 حوت را به عنوان روز “ملی خبرنگار” مسمی نموده و همه ساله از این روز توسط وزارت اطلاعات و فرهنگ، خبرنگاران، رسانه‌ها و نهادهای حامی خبرنگار گرامی‌داشت به عمل می‌آمد.
در روز “ملی خبرنگار” مرکز خبرنگاران افغانستان با نشر گزارشی گفته است که آزادی خبرنگاران و رسانه‌ها در سال 1402 به‌طور نگران‌کننده رو به وخامت بوده است.
براساس گزارش مرکز خبرنگاران افغانستان در سال 1402 به تعداد 139 مورد خشونت با رسانه‌ها و خبرنگاران در کشور گزارش شده است.
این مرکز در گزارش منتشره خود نگاشته است که در این سال به تعداد 59 مورد بازداشت خبرنگار و 80 مورد تهدید خبرنگاران توسط این نهاد ثبت شده است.
همچنین این نهاد رسانه‌ی تاکید نموده است که باوجودیکه نقض حقوق خبرنگار و رسانه‌ی در کشور نسبت به سال گذشته از لحاظ کمی کمتر شده است اما از نظر کیفی و ساختاری به دلیل اعمال قدرت و تک‌روی گروه طالبان در کشور چرخش نگران‌کننده‌ی نسبت به سال گذشته داشته است.
در این گزارش آمده است که نقض حقوق خبرنگاران و رسانه‌ها در کشور توسط طالبان به دوگونه انجام شده : نخست این نقض حقوق خبرنگاران توسط طالبان به صورت نظام‌مند انجام شده و در ثانی توسط افراد قدرت‌مند این گروه صورت گرفته است.
مرکز خبرنگاران افغانستان افزوده است که دستورات طالبان در صورت نادیده گرفتن توسط خبرنگاران و رسانه‌ها منجر به بازداشت، زندانی و منع مؤقت یا دائمی رسانه‌ها در کشور انجامیده است.
از مجموع رویدادهای ثبت‌شده در سال ۱۴۰۲ هشت مورد منع فعالیت کار رسانه‌ها بوده که از آن جمله یک دوره آموزش خبرنگاری مشترک مردان و زنان به طور دائم، پنج رادیوی محلی از چندین ساعت تا یک هفته، یک شبکه رادیو و تلویزیون محلی برای ۲۰ روز و یک رادیوی محلی دیگر برای ۵ ماه مسدود گردیدند.
علاوه بر این در ۱۲ ماه گذشته مسئولین دو رادیوی محلی یکی به اتهام جنایی و دیگری به اتهام همکاری با رسانه‌های بیرونی و «جاسوسی»، محاکمه و هر کدام به یک سال زندان محکوم شدند. که در حال حاضر دوران محکومیت خود را سپری می‌نمایند.
باتوجه به گزارش مرکز خبرنگاران افغانستان نقض حقوق خبرنگاران توسط اداره استخبارات و وزارت امر به معروف طالبان دست داشته و نهایت تلاش نموده تا مانع کار خبرنگاران و رسانه‌ها در کشور شوند.
با این حال ذبیح‌الله مجاهد سخن‌گوی گروه طالبان به مناسبت روز ملی خبرنگار در پیامی خبرنگاران را نمایندگان وصل میان ملت و نظام نامیده و افزوده است برای خبرنگاران در چهارچوب اسلام و منافع ملی توفیقات بیشتر خواهان است.
